Een liefdevol portret van de legendarische Jane Birkin, gemaakt door haar dochter Charlotte Gainsbourg.

Charlotte Gainsbourg, bekend van rollen in onder andere Antichrist en Melancholia van Lars von Trier, debuteert als regisseuse met een documentair portret van haar moeder, de iconische zangeres en actrice Jane Birkin. Het is een film over een vrouw met een rijk leven aan ervaringen en avonturen in een mate die maar weinig andere mensen kunnen evenaren, maar die onderweg ook hobbels kreeg. Bijvoorbeeld in haar stormachtige relatie met de al even legendarische zanger Serge Gainsbourg, met wie ze de controversiële maar populaire hit 'Je t'aime... Moi non plus' zong. We leren de twee opmerkelijke vrouwen kennen in een reeks intieme gesprekken over het leven, kunst en de liefde. Leven is creëren en creëren is leven.

Het is een intiem en liefdevol portret van een moeder-dochter relatie. Zo wordt de film aangekondigd, het regiedebuut van actrice en zangeres Charlotte Gainsbourg. Intiem en liefdevol is de documentaire zéker, maar als kijker loop je na de voorstelling wat onbevredigd de filmzaal uit. Dit komt omdat er veel vragen onbeantwoord blijven. Charlotte wil met deze film naar haar moeder kijken, de iconische actrice en zangeres Jane Birkin. Ze zegt: "zoals ik nooit eerder naar je durfde te kijken". Beide vrouwen ervaren een soort van gereserveerdheid. Jane bekent zich geïntimideerd te voelen door haar dochter die al heel jong iets mysterieus had. Ze vindt dat ze onvoldoende verantwoordelijkheid heeft genomen. Ze ziet zichzelf namelijk meer als een kinderlijke moeder en vriendin. Het schuldgevoel dat bij veel moeders kan knagen wordt hiermee kort aangestipt. De vrouwen hebben wel duidelijk behoefte om nader tot elkaar te komen. Dit wordt letterlijk vormgegeven in de liefdevolle wijze waarop Charlotte haar moeder Jane van heel dichtbij fotografeert. De schoonheid van ouderdom wordt hier prachtig in beeld gebracht. Emotioneel vormgegeven door ontboezemingen van Jane, die helaas toch ergens blijven steken. Ze worden niet uitgediept, niet voldoende van context voorzien waardoor we met allerlei vragen blijven zitten.

De 75-jarige Jane Birkin heeft een veelbewogen en interessant leven als actrice en zangeres. De beginscène laat een optreden van haar in Tokyo zien, waar ze wordt bejubeld door publiek. Daarna volgt het dialoog tussen de vrouwen, de start van ontboezemingen. Deze documentaire laat ook meerdere scenes zien van intieme gesprekken op fluistertoon. Er wordt veelvuldig terug gekeken op het verleden. Zo wordt ook het overlijden van Janes andere dochter Kate enkele malen aangestipt, maar waaraan blijft onbekend. Er wordt tevens kort aangegeven dat Jane kanker heeft. Maar er wordt met geen woord gerept over hoe dit doorwerkt voor Jane zelf en haar familie. Moeder Jane vertelt tevens over het ouder worden en het verval. Dat haar lippen dreigen te verdwijnen onder de rimpels en dat ze vaak tot 15.00 uur in bed blijft liggen. Ze vertelt dat ze al op jonge leeftijd met slaappillen begon. De reden hiervan lag in haar eerste relatie met componist John Barry, de vader van Kate. Het waarom en ook andere persoonlijke informatie wordt helaas niet gedeeld. Zo is er ook geen vermelding over Janes filmcarrière en haar drie huwelijken, waaronder met Serge Gainsbourg. Met deze veelzijdige artiest nam ze de internationale ‘hijghit’ op: ‘Je t’aime….Moi non plus’. Je vraagt je af waarom dit kennelijk niet relevant was voor de documentaire.

Wat we wel te zien krijgen is een Jane Birkin die duidelijk moeite heeft met verval. Ze laat zich ook in een heel gewone kloffie filmen en je kunt als kijker de rommel in haar huis zien, want ze kan niets weggooien. Ze is duidelijk wars van sterallures! In de film blijkt dat Charlotte de oude woning van haar vader Serge Gainsbourg in Parijs heeft opgekocht. Jane en Charlotte bezoeken deze woning waar alles is bewaard sinds zijn dood in 1991. Zelfs de sigarettenpeuken zijn niet opgeruimd, blikken eten zijn ontploft en Jane ruikt aan haar oude parfumflessen. Het is een bijzondere scene, maar als kijker vraag je je af waarom het nodig is om dit allemaal zo te bewaren!

De film is inderdaad een intiem portret. Alleen krijg je niet echt vat op de vrouwen en weet je niet waarom ze doen wat ze doen. De relaties worden niet uitgediept. De gereserveerdheid die beide vrouwen naar elkaar uitspreken blijft voor ons als kijkers bestaan. Er wordt een zekere voorkennis verondersteld, of Charlotte vindt dit als maker gewoonweg niet relevant. Ze richt zich met name op de gesprekken en het privéleven, niet op het openbare leven. Daardoor is er voor sommige ontboezemingen onvoldoende context om ze te begrijpen. Voor regisseuse Charlotte Gainsbourg is haar doel echter wel behaald; nader tot haar moeder komen. Dat is te zien in een prachtige slotscène. Qua publiek lijkt deze film vooral interessant voor fans, intimi en geïnteresseerden in moeder-dochter relaties. We waren onder de indruk van de schoonheid van het ouder worden. Dat was mooi in beeld gebracht. Jane Birkin is nog steeds een prachtige vrouw!

Auteur: Esther Zawiolkowski

Interview Charlotte Gainsbourg

Filmcast: Jane Birkin - zichzelf, Charlotte Gainsbourg - zichzelf,  Jo Attal - zichzelf.

Director : Charlotte Gainsbourg

Genre : documentaire

Duur :  89 min.

Datum : 24-11-2022