Marguerite-Marie Alacoque

 

Was een Frans religieuze, mystica en heilige die in Nederland bekend staat als Margaretha-Maria Alacoque. Zij werd geboren in 1647 in het plaatsje Lhautecour, gelegen in het Franse bisdom Autun. Margaretha-Maria was een uitzonderlijk kind dat al op jonge leeftijd door het evangelie geïnspireerd was. Gedurende haar kindertijd kreeg zij een lange periode te kampen met ernstige ziekte, waardoor zij bedlegerig werd. Na zo’n 4 jaar kwam daar eindelijk verandering in en werd zij op onverklaarbare wijze genezen bevonden. Deze periode van haar ziekbed liep parallel met het ontstaan van de visioenen en openbaringen van Christus die zij toen kreeg...

Visioenen en Openbaringen

In 1671 trad zij toe tot de Ordo de Visitatione Beatae Mariae Virginis, in Paray-le-Monial. Sinds haar intreding tot deze kloosterorde der Visitandinnen namen haar visioenen in helderheid flink toe. Haar openheid over deze visioenen leidde echter regelmatig tot onenigheid, geruzie en een vijandige houding van haar medezusters jegens haar. Ondanks deze houding van haar medezusters bleef Margaretha-Maria stellig over haar visioenen die openbaringen van Christus en het heilig hart bevatten. Margaretha-Maria besloot zich hier volledig voor open te stellen en wijdde zich nog meer aan contemplatie tot inzicht van het heilig hart. Margaretha-Maria Alacoque stamt met haar visioenbelevingen uit een lange traditie van mystieke ervaringen en openbaringen in de 13e eeuw.

De meeste visioenen en mystieke ervaringen werden in die tijd echter niet zo vaak serieus genomen. In 1675 ontving Margaretha-Maria haar belangrijkste visioen. Deze openbaarde haar een feestdag ter ere van het heilig hart van Christus dat wereldwijde verbreiding behoefde. Margaretha-Maria liet zich niet van de wijs brengen door de vele weggewuifde visioenen en openbaringen, en ging hier heel serieus in te werk. De openbaring van dit bewuste visioen is hetgeen dat uiteindelijk het levenswerk van Margaretha-Maria zou gaan worden.

Heilig Hart bedevaartsoord te Paray le Monial

Vanaf het moment van de openbaring van dit visioen wilde Margaretha-Maria Alacoque de verering van het heilig hart met al haar krachten verspreiden. Zij deelde haar visioenen en plannen met geestelijk leider en Jezuïet Claude de la Colombière, die haar hier graag in wilde steunen. Zij bundelden hun krachten en staken alle tijd en energie in de verwezenlijking tot de verering van het heilig hart. In de eerste instantie stuitten zij echter op veel weerstand, en werd deze aanvang tot verering niet meteen geaccepteerd. De aanvaarding voor de viering ter verering van het heilig hart werd in 1765 toegestaan en pas in 1856 door Pius IX ook officieel erkend.

Vanwege de vele visioenen en openbaringen aan Margaretha-Maria Alacoque werd het Onze Lieve Vrouwe klooster in Paray le Monial verheven tot basiliek. Door Paus Benedictus XV werd Margaretha-Maria Alacoque in het voorjaar van 1920 heilig verklaard en wordt haar lichaam bewaard in de kloosterkapel van de Visitandinnen in Paray le Monial. De basiliek is tegenwoordig ook een belangrijk bedevaartsoord en wordt door pelgrims uit de hele wereld bezocht ter verering van de Margaretha-Maria Alacoque, de Apostel van het Heilig Hart.

Herbestemming Heilig Hart verering

Aan het einde van de 19e eeuw kreeg de heilig hart verering een nieuwe invalshoek. De veranderde samenleving, industrialisering en verstedelijking speelde daarbij een grote rol tot omvorming van zingeving en spiritualiteit. De heilig hart verering moest daarbij meer tot sociale naastenliefde en spirituele verdieping stimuleren. De Margarita Maria Alacoque kerk in de Nederlandse stad Tilburg is de eerste kerk die ter ere van deze Franse mystica in 1922 werd ingewijd. Het architectonische hoogstandje omvatte het hoge paraboolgewelf waarin de inspiratie van het Neo Romaanse en expressionisme terug te vinden is.

De architect Henricus Bonsel (1886-1941) had ook het interieur prachtig ontworpen. Met twee kolossale kroonluchters als kers op de taart die bevestigd waren aan een katrolsysteem werd het paraboolgewelf een ware blikvanger. Na verloop van tijd ontstond er echter metaalmoeheid in het ophangsysteem, en stortte de voorste kroonluchter in 1968 naar beneden. Dit richtte een enorme ravage aan waardoor beide kroonluchters direct werden verwijderd. Het gebouw van de Margarita Maria Alacoque kerk bestaat nog steeds maar werd in 2016 aan de eredienst onttrokken, en kreeg na een ingrijpende verbouwing in 2021 een herbestemming voor ouderenzorg genaamd villa Maria. De officiële feest- en vereringsdatum van Margaretha-Maria Alacoque is 16 oktober.