Mu.ZEE brengt eerbetoon aan kunstenares Anna Boch.
Mu.ZEE viert de grote Anna Boch tentoonstelling samen met sterke vrouwen uit de kunst- en verzamelwereld. De tentoonstelling zoomt in op Anna Boch als kunstenaar, filantroop,
verzamelaar en als vrouw aan het einde van de negentiende eeuw in België. Hiermee neemt Mu.ZEE het voortouw in de internationale tendens van musea om meer vrouwelijke kunstenaars en verzamelaars
in de spotlights te zetten. Mu.ZEE trok hiervoor curator Virginie Devillez aan. Er is meer dan twee jaar vooronderzoek gedaan. Virginie
deed dat samen met de Mu.ZEE curator dr. Stefan Huygebaert en onderzoeker/projectverantwoordelijke
Wendy Van Hoorde. Vanaf 1 juli t/m 5 oktober te zien.
Dominique Savelkoul, directeur Mu.ZEE en Permekemuseum, over Anna Boch
De verdienste van Virginie Devillez en het team zit achter deze tentoonstelling. Het is welbekend dat Anna Boch als enige ooit een schilderij van Vincent van Gogh
bij leven heeft verworven. Het is dan ook groots te noemen dat dit tot in den treure herhaalde feit met deze tentoonstelling wordt overstegen.
"De tentoonstelling toont haar als kunstenaar én als verzamelaar, met haar liefde voor muziek, architectuur en reizen. Toepasselijk voor een Wagnerfanaat leest haar leven als een gesamtkunstwerk, waarbij diverse kunstvormen en interesses met elkaar zijn verweven en elkaar verrijken."
"Als vrouwelijke directeur van Mu.ZEE ben ik dan ook ten zeerste geroerd eindelijk deze tentoonstelling te kunnen brengen. Het concrete vertrekpunt is haar intrigerende pointillistische schilderij Pendant l’élévation (Tijdens de elevatie), dat het kerkje van Mariakerke bij Oostende, zo geliefd bij James Ensor, Willy Finch en vele anderen, in beeld brengt."
"Nog belangrijker dan dit werk in de collectie van Mu.ZEE is het feit dat Anna Boch rond 1900 de meest prominente vrouwelijke kunstenaar was in België. En laat die periode van het fin de siècle en de belle époque nu juist het chronologische beginpunt zijn van de focus van Mu.ZEE. Als museum voor Belgische kunst van 1880 tot heden vormt Mu.ZEE de evidente plaats waar Anna Boch thuis kan komen", aldus Dominique Savelkoul - directeur van Mu.ZEE.
Anna Boch, opgegroeid in een welgesteld milieu, had een grote passie voor kunst en muziek
Anna Boch (1848 -1936) was een impressionistische schilderes van landschappen en stillevens. Later in haar leven werden haar werken geaccentueerd door sterke lichteffecten middels een optische menging van kleuren. Anna Boch wordt geboren in een welgesteld milieu, waar de liefde voor kunst en muziek met de paplepel werd ingegeven. Hetzelfde kunnen we hier terugvinden bij haar impressionistische tijdsgenoten zoals Berthe Morisot (1841-1985) in Frankrijk of Mary Cassatt (1844-1926) in de Verenigde Staten.
Haar familie is eigenaar van de Manufacture Boch Frères Keramis in La Louvière. Anna's broer Eugène Boch (1855-1941) was ook kunstschilder en bevriend met Vincent van Gogh. Grondlegger van de belangrijke kunstenaarsgroepen Les XX en La Libre Esthétique in Brussel was haar neef, de advocaat en schrijver Octave Maus (1856-1919). Anna sloot zich in 1885, als enig vrouwelijk lid, aan bij de avant-gardistische kunstkring Les XX.
In deze kunstkring ontmoette ze kunstenaars Willy Finch, Guillaume Vogels, Dario de Regoyos, Périclès Pantazis, Jan Toorop en James Ensor. Laatstgenoemde was eveneens kunstschilder en wordt gezien als de belangrijkste vernieuwer van de moderne kunst in België. Daarnaast was hij ook componist en schrijver. Het was echter vooral Theo Van Rysselberghe die haar vanaf 1888 in deze kunstkring sterk beïnvloedde. Hij was in de ban van het licht en bracht zijn enthousiasme op haar over om dit impressionistisch licht weer te geven op doek.
Theo Van Rysselberghe die zelf kunstschilder, graficus en ontwerper was ontmoette Theo van Gogh in Parijs. Hierdoor kon hij Vincent van Gogh ook uitnodigen voor een expositie in Brussel. Vincent van Gogh slaagde er daardoor in om zijn 'Rode wingerd in Montmajour' te verkopen aan Anna Boch. Dit was het enige kunstwerk dat hij ooit verkocht.
Anna Boch werd internationaal gewaardeerd als muziekliefhebber en verzamelaar van kunst
Anna Boch genoot internationale waardering. Ze was een groot muziekliefhebber en ze verzamelde werk van kunstenaars zoals Paul Gauguin, Vincent van Gogh en Paul Signac. Ze had ook een neus voor jong talent.
Net zoals bij haar Franse collega-kunstenaars voor wie ze een grote bewondering had, nemen in haar oeuvre zeelandschappen, de natuur en reizen een belangrijke plaats in. De Noordzee verschijnt ook als onderwerp in haar oeuvre. Daarbij zijn de Belgische kust en Oostende, de stad van James Ensor haar niet vreemd. James Ensor, van wie ze onder meer een sleutelwerk La Musique russe verwierf, lag haar tevens nauw aan het hart.
'Anna Boch, een impressionistische reis'. Met werken uit officiële instellingen en privecollecties
De tentoonstelling verhaalt een bijzondere reis door Anna Bochs impressionistische oeuvre heen, aangevuld met uitzonderlijke bruiklenen. Waaronder werk uit haar eigen collectie van Vincent van Gogh, Paul Signac, Paul Gauguin, Théo van Rysselberghe, Victor Horta, Maurice Denis en vele anderen uit die periode. Dit zijn werken uit zowel officiële instellingen, alsmede privécollecties. De tentoonstelling is het resultaat van een samenwerking met het Musée de Pont-Aven in Bretagne en reist dan door naar het Bretoens museum.
Meet Anna Boch & The Artists Joëlle, Nadia en Marie
Mu.ZEE sprak drie kunstenaars/verzamelaars aan als ambassadeurs van de tentoonstelling: Joëlle Dubois, Nadia Naveau en Marie Cloquet. Net zoals Anna Boch zijn deze inspirerende vrouwelijke kunstenaars ook fervente verzamelaars. Samen met hen en Generation WOW werkte Mu.ZEE de digitale campagne uit met de titel; 'Meet Anna Boch & the artists'.
In de campagne geven ze elk een sterke kijk op het heden en het verleden, geïnspireerd door het levensverhaal van Anna Boch. Het startschot voor deze campagne werd op 12 juni gegeven tijdens de ‘Create & Elevate’ conference van Generation WOW in Kursaal Oostende.
Meet Anna Boch & The Artists Joëlle Dubois, Nadia Naveau en Marie Cloquet
Joëlle Dubois interpreteert de enorme impact van sociale media en smartphones in haar werk. Zij brengt deze thematiek op een komische, ironische en toch kleurrijke manier. Joëlle schildert en
tekent haar observaties in afbeeldingen van harige, obese vrouwen en mannen. Ze benadrukt haar eigen sterke rol hiermee als zelfstandige en geëmancipeerde vrouw en artieste.
Ze wordt vertegenwoordigd door Keteleer Gallery en Thomas Rehbein Galerie.
Nadia Naveau is een beeldhouwer die experimenteert met vormen, materialen en kleurgebruik. Ze haalt inspiratie uit verschillende contexten. Een samenspel van de oudheid tot vandaag en zowel uit de kunstgeschiedenis als uit massamedia. Dit kneedt zij samen tot een vreemde, eigenzinnige iconografie. Nadia wordt vertegenwoordigd door Base-Alpha Gallery en Galeria Fermay.
Marie Cloquet koestert een fundamentele fascinatie voor het elementaire en de essentiële uitrusting van een menselijk bestaan. Ze grijpt restanten of overschot aan om een condition humaine in kaart te brengen. Haar beelden zijn collages van hybride landschappen, welke zowel reëel als illusionistisch zijn. Marie wordt vertegenwoordigd door Annie Gentils Gallery, Jason Haam Gallery en Galeria Hilario Galguera.
Over de curatoren
Virginie Devillez is doctor in de filosofie en letteren (ULB). Zij startte haar carrière als conservator bij de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Daar was zij projectmanager van het Magritte Museum, dat zijn deuren opende in 2009. Voordat ze specialist director impressionistische, moderne en hedendaagse kunst werd bij Sotheby's (2016-2023), leidde ze de galeries van Daniel Templon en Micheline Szwajcer in België. Als freelance curator en onderzoeker is zij momenteel onafhankelijk expert en kunstadviseur. Virginie Devillez is tevens auteur van vele publicaties en artikelen over onder meer Belgische kunst en het surrealisme, en is ook lid van het Magritte Comité.
Stefan Huygebaert is doctor in de kunstwetenschappen. Hij is curator in Mu.ZEE Oostende. Hier legt hij zich toe op de tentoonstellings- en onderzoeksprojecten over kunst rond 1900 en dan Léon Spilliaert in het bijzonder. Daarvoor was hij tien jaar lang pre- en postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Gent. Hij onderzoekt, doceert en publiceert over tal van aspecten van de kunst van de lange 19e eeuw (1789-1914).
Wendy Van Hoorde heeft een master of Arts in de Kunstwetenschappen en is sinds 2019 werkzaam bij Mu.ZEE. Zij is werkzaam als coördinator van het waarderingstraject over de collectie en vervolgens als collectieonderzoeker.
Anna Boch en de link naar de vaste collectie in Mu.ZEE, Oostende
Mu.ZEE maakt in haar vaste collectietentoonstelling steevast een brug met de tijdelijke tentoonstellingen. De link naar Anna Boch wordt deze keer verweven door de hele collectie. In de huidige opstelling gaat er extra aandacht uit naar sterke vrouwelijke kunstenaars zoals Berlinde De Bruyckere en Ria Pacquée en Liliane Vertessen. Laatstgenoemde neemt zelfs een hele ruimte in met een serie zelfportretten uit de jaren 1980.
Het werk van Jacqueline Mesmaeker en Lili Dujourie wordt getoond naast het participatieproject Rose Family Factory van Ada Van Hoorebeke, een waar batikatelier / confituurfabriek. Recent aangekocht werk van Marthe Donas toont dan weer hoe deze kunstenares terecht haar plaats opeist binnen het abstract modernisme in de eerste helft van de 20e eeuw. Alice Frey is eveneens een vaste waarde geworden binnen de opstelling.
Uiteraard zijn er ook kleine knipogen naar Anna Boch! Zo zijn er prachtige werken van enkele tijdsgenoten zoals Anna De Weert en Juliette Wytsman-Trullemans. Hun werk baadt, net zoals bij de werken van Anna Boch, in vibrerend licht en kleuren.
Tenslotte het werk van de Oostendse schilderes Euphrosina Beernaert. Een selectie van haar werk hint naar het feit dat zij Anna Boch kennis liet maken met vooral de technische kant van het schilderen. Beernaert was tevens een van de eerste vrouwelijke leermeesters in de 19e eeuw.
Gerelateerd: