Gastcolumn: Elisabeth Willeboordse, judoka en Europees kampioene
Elisabeth Willeboordse; voormalig Olympisch judoka, geboren in Middelburg, volgde een militaire opleiding bij de Marine in Den Helder, waarin ze met de Defensie Topsport Selectie de ruimte kreeg om zich als topjudoka verder te ontwikkelen. Daarnaast heeft ze een studie voor medicijnen gevolgd.
Ze won twee keer goud en één keer brons op drie EK's, behaalde zilver en brons op twee WK's en brons op de Olympische Spelen van Peking. In 2005 werd ze uitgeroepen tot Rotterdams Sportvrouw van het Jaar. Elisabeth is betrokken met haar stichting, om kinderen te helpen die veelal in maatschappelijk achtergestelde posities leven. Daarin gebruikt ze de judo disciplines, om hen te stimuleren keuzes te maken die leiden tot een goed burgerschap.
De aanvliegroute naar het internationale vliegveld van Rio de Janeiro, met een prachtig uitzicht op de baai en de Suikerbroodberg. De rit vanaf het vliegveld naar het NOC*NSF huis, vlakbij de militaire basis en diezelfde Suikerbroodberg. Ik kan het mij nog allemaal helder voor de geest halen. De eerste keer dat ik het zag was in 2004. Het Nederlandse judoteam ging zich toen daar voorbereiden op de EK. Daarna ben ik nog een aantal keer geweest. Ik kan er maar geen genoeg van krijgen!
De afgelopen zomer mocht ik er weer naar toe. Dit keer op uitnodiging van het NOC*NSF, om in het Heineken Holland House een clinic te verzorgen aan scholieren uit verschillende favela’s. Het Legacy project van ons Nationaal Olympisch Comité, dat is echt iets waar we trots op kunnen zijn! Er is namelijk geen ander land dat zich op dit niveau bezig houdt, met ‘the legacy of the Olympic Games’ zoals Nederland dat doet.
Medio 2013 was ik de ‘pilot sporter’ die voor NOC*NSF judoclinics en workshops verzorgde aan scholieren en docenten van GEO scholen. Dit zijn scholen gebouwd aan de rand van grote favela’s, waar kinderen uit de betreffende favela gratis onderwijs krijgen. De Ginasio Olimpico Experimental scholen worden gesubsidieerd door de gemeente Rio en verzorgen onderwijs van 7:30 tot 17:30, met minimaal 2 uur sport per dag. Sport als uitlaatklep en om de leerprestaties in de schoolbanken te verbeteren. Een fantastisch initiatief wat erkend werd door NOC*NSF en wat zij omarmde als Legacy project GEO. Vanaf 2013 heeft zij meerdere keren per jaar een (oud-)Olympiër naar Rio gestuurd voor clinics en workshops met scholieren en docenten.
Toen ik samen met mijn partner in 2013 op GEO Caju aankwam, was het een gekkenhuis! De hele school was versierd met zelfgemaakte papieren tulpen, molens, klompen, oranje en rood/wit/blauwe vlaggen.
Dit was vooral versierd met het warme enthousiasme van de schoolleiding en scholieren. De school was nog geen 3 maanden daarvoor beschoten door criminelen van de aangrenzende favela. Deze criminelen zien educatie als een bedreiging. Deze school verwelkomde ons met zoveel warmte en enthousiasme, dat ik er spontaan verlegen van werd en totaal bevangen door emoties. Scholieren die tot dan toe van dag tot dag leefden, of liever gezegd overleefden, leren nu op school en met de clinics dat ze een doel mogen stellen en dit ook mogen nastreven. De school verandert hun leven!
De beloning laat echter wel een tijdje op zich wachten. In het hier en nu je toekomst willen verbeteren met onderwijs, terwijl je ouders zich toch ook hebben gered zonder onderwijs? En je leeftijdgenoten die op straat hangen en snel geld verdienen met criminaliteit. Dan is de hele dag onderwijs volgen geen gemakkelijke keuze. Eenmaal terug in Nederland wilden wij die kinderen wel een extra stimulans geven. Zodoende hebben we stichting judo2inspire opgericht. Het doel: ieder kind stimuleren om keuzes te maken, die leiden tot goed burgerschap. Door aan te sluiten bij lokale projecten, zoals de GEO scholen, komen we in contact met de leer- en sociale omgeving van deze kinderen. In 2014 en 2015 heeft ons project GEO goes Dutch al 2 edities gedraaid, waarbij kinderen van de GEO scholen naar Nederland komen voor een trainingsstage. In mei 2017 volgt er weer een groep!
De afgelopen zomer stond ik de GEO kinderen op te wachten bij de ingang van het Holland Heineken House. Ineens verschijnen daar bijna alle kinderen die ook in Nederland zijn geweest vanuit onze stichting!
Overmand door emoties, wat 'by the way' wederzijds was, stond ik daar naar woorden te zoeken. Kon niets zeggen en ja, wat had ik moeten zeggen? Wat een mooi moment om ze weer te zien, en ook een uitstekende gelegenheid om te vragen hoe het nu met ze ging. Want wij kunnen een mooi project hebben, maar wat is daarvan uiteindelijk het resultaat?
Hun coach omschreef het als volgt: door hun reis naar Nederland hebben ze een echt inzicht gekregen in de mogelijkheden die er voor hen zijn. Eenmaal thuis in Rio, zijn ze met hun nieuwe ervaringen aan de slag gegaan en hebben ze concrete plannen gemaakt voor hun toekomst. Dat heeft in mooie dingen geresulteerd. Zo is bijvoorbeeld Natali tijdens haar laatste schooljaar gescout door een grote oliemaatschappij van Brazilië. Ze kan daar 2 jaar werkervaring opdoen en tegelijk ook sparen. Daarna gaat ze rechten studeren, want ze weet sinds haar reis naar Nederland dat ze een advocaat wil worden. Een ander voorbeeld is Daniel. Hij leerde in Nederland het harde trainen kennen en mocht kennis maken met het leven als topsporter. Dat heeft hem geïnspireerd, waardoor hij nu alles op alles zet om de nieuwe Braziliaanse judokanjer te worden. Fantastisch toch!
Met onze stichting hopen we natuurlijk op nog veel meer succesverhalen. Uiteindelijk is het belangrijkste dat deze succesverhalen als een sneeuwbaleffect gaan rollen in de favela’s. Dat de GEO scholieren voor het onderwijs de ambassadeurs zullen zijn en daardoor de leefomgeving van de favela’s steeds veiliger en beter zal worden. Zelf zal ik nog wel even nagenieten van deze mooie zomer. Wat een rijke ervaring wederom, want een bevoorrecht mens ben ik. Graag geef ik iedereen die het maar wil ontvangen, ook wat van dit voorrecht en deze mooie ervaring. Doe ermee wat u wilt, ik hoop dat het u net zo heeft inspireert, als dat het mij heeft geïnspireerd.