Vredesgodin Eirēnē

 
Eirēnē is de mythologische Griekse godin van de vrede. Zij behoort tevens tot de Horea drie-eenheid, waarvan Eunomia en Dikè de twee anderen zijn. De betekenis van de naam van godin Eirēnē is 'Vrede' en komt overeen met Pax, de Romeinse personificatie van vrede. Hoewel Eirēnē meer in het midden van noodsituaties en onvrede staat, is Pax eerder thuis in de vreedzamere toestand. Eirēnē wordt tevens gezien als de brenger van rechtvaardigheid. In de drie-eenheid waar zij aan toe behoort is Diké vertegenwoordigd voor het recht, en Eunomia vertegenwoordigd voor de ordening. Om de krachtige bestendigheid van vrede te doen ontstaan en te handhaven is het belang van recht en orde omvangrijk. Daarmee geeft  de drie-eenheid waar Eirēnē toe behoort de volledige werking voor het diepgaande resultaat voor vrede. De Horea drie-eenheid wordt zowel vanuit de Griekse als Romeinse mythologie, ook beschouwd als de drie-eenheid godinnen van de seizoenen. Dat verklaart enigszins ook de Latijnse betekenis van 'uren' voor de naam Horea...

Overvloed & Zegening

Eirēnē wordt doorgaans afgebeeld met de Hoorn des Overvloeds en het kind Ploutus op de arm, ook wel bekend als Plutus. Dit kind is de personificatie van overvloed en weelde. Deze combinatie van de voorstelling geeft hier de zegening weer die de werking van vrede symboliseert. Er zijn echter ook andere attributen van deze vredesgodin bekend. Enkele voorbeelden daarvan zijn de stompe speer, maar ook de palmtak of olijftak. Deze attributen duiden eerder op het belang van zelfverdediging gedurende hevige oorlogen, en zware tijden van nood en onvrede.

Door de geschiedenis heen zijn enkele van haar attributen getransformeerd, waardoor haar status van vredesgodin mede veranderde. Eirēnē blijft ondanks deze transformatie echter nog steeds in verband gebracht met vrede, vredelievendheid, overwinning en zegeviering. Daardoor is Eirēnē nog altijd een vredesgodin. Het kind Ploutus is tevens de mythologische zoon van Demeter, de godin van agricultuur.

Vanuit een astrologisch perspectief kan dit figuur ook worden gezien als zijnde de personificatie van de planeet Pluto. Vanuit deze visie schetst Ploutus echter wel een iets ander beeld in de betekenis. Het is de planeet Pluto die eveneens staat voor overvloed, welke zowel in materiële als immateriële zin kan zijn. De eindtijd van het tijdperk Pluto kan daarmee ook een aanwijzing zijn. Het ontbreken van enige prikkeling en het geruisloos voorbij trekken van een tijdperk kan beduidend klein van aard zijn... 

Artisticiteit

Vredesgodin Eirēnē is ook veelvuldig in artistieke werken te bewonderen. Waarvan de meest bekenden toebehoren aan de Griekse kunstenaar en beeldhouwer Kephisodotos ook wel bekend als Cephisodotus the Elder, de Italiaanse kunstenaar en houtsnijwerker Giovanni Giuliani en de Duitse kunstenaar en beeldhouwer Johann Gottfried Schadow.

In een bekend artistiek werk van Johann Gottfried Schadow is Eirēnē ook te zien als de gevleugelde vredesgodin die de geroofde vierspan genaamd Quadriga, op de Brandenburger Tor wist te mennen. Na deze overwinning werd zij tevens omgedoopt tot de Romeinse zegegodin Victoria. Doordat o.a. haar lauwerkrans voor vredelievendheid werd vervangen door de eikenbladkrans van overwinning, werd zij tevens het equivalent van de Griekse godin Nikè.

Aristophanes' Komedie

De vredevolle zegeningen van de vredesgodin Eirēnē worden ook in artistieke kring dikwijls geprezen. In het oudste beroemde toneelstuk 'Acharniërs' -425 v.Chr.- en het minstens zo oude toneelstuk 'Lysistrate' -411 v.Chr.- van de Griekse dichter en blijspelschrijver Aristophanes, zien we een opvallend detail. Deze toneelstukken bevatten zowaar een uiterst hoog gehalte aan komedie verwikkeld met zeer serieuze zaken zoals oorlog en onvrede. In het toneelstuk van de Acharniërs gaat een deel van de vertolking dan ook over de boze oorlog die de liefhebbende vrede had opgesloten in een donkere spelonk. Uiteindelijk werd vrede daar door boeren gevonden en eruit bevrijd.

In het toneelstuk van Lysistrate speelden vooral de vrouwen een beduidende rol om de oorlog en het noodlijdende volk te ontlasten en een einde te maken aan de heersende onvrede. De vrouwen besloten om hun mannen helemaal gek te maken, en volledig te onthouden van seks! Dat werkte... Het dwong de mannen er uiteindelijk toe een eind te maken aan de absurde oorlog. Ondanks alle komedie vol hilariteit en politieke satire gaf toneelstuk Lysistrate zelfs toen al een serieuze knipoog naar de seksuele macht en vrijheid van de vrouw ;-)

 

Als we de mythologie van de vredesgodin Eirēnē betrekken op de huidige tijd, dan zal eenieder het er mee eens zijn dat de wereld haar zegeningen altijd wel heel goed kan gebruiken!