Safewomen.nl, een website voor vrouwen die te maken hebben met partnergeweld
SAFE, ook wel SAFE Women genoemd, is onderdeel van wetenschappelijk onderzoek dat wordt uitgevoerd door de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc in Nijmegen. Het is een online
initiatief dat anoniem toegankelijk is voor vrouwen die te maken hebben (gehad) met partnergeweld.
Op de foto links Nicole van Gelder, zij is pedagoog en promovenda partnergeweld bij Radboud University Medical Centre Nijmegen. Naast haar Riet Cretier, onderzoeksassistent bij SAFE. Beiden zijn community managers van safewomen.nl. Nicole van Gelder is ook betrokken bij de internationale publicatie 'Pandemics and Violence Against Women and Children'. In dit artikel een overzicht van de bevindingen.
Onderzoek naar partnergeweld leidt tot nieuw online platform Safe Women
Veel vrouwen in Nederland zijn in hun vrijheid beperkt doordat zij bijvoorbeeld constant gecontroleerd en in de gaten worden gehouden door hun partner met vergaande gevolgen. Zo wordt er bijvoorbeeld bepaald met wie ze wel en niet om mag gaan, of verbiedt de partner haar om te studeren of te werken, wordt er (fysiek) geweld gebruikt om hen bang te maken zodat ze nergens heen durft te gaan voor hulp, enzovoort.
Ongeveer 1 op 3 vrouwen maakt ooit in haar leven een vorm van (ex-)partnergeweld mee, maar de drempels om hulp te zoeken zijn erg hoog. Dit was aanleiding voor de afdeling Gender in Primary and Transmural Care (Eerstelijnsgeneeskunde) van het Radboudumc, om het project te starten met de naam SAFE.
Het zijn voorbeelden van verschillende typen geweld, zoals psychisch geweld, onderdrukking en economisch geweld, die vallen onder partnergeweld en die de persoonlijke vrijheid ernstig beperken.
SAFE is een nieuw online platform dat sinds april 2019 beschikbaar is voor vrouwen die partnergeweld mee maken, of hiermee te maken hebben gehad. Het is laagdrempelig en anoniem gemaakt om er voor te zorgen dat vrouwen onnodig, (of) minder lang in de gewelddadige situatie blijven.
Vrouwen vinden hier informatie en opties voor hulp en steun. Nederland is het eerste Europese land dat dit soort hulp aanbiedt aan deze doelgroep en er ook wetenschappelijk onderzoek naar doet. Inmiddels hebben ruim 150 vrouwen zich aangemeld, tonen steeds meer professionals interesse en blijken ook bezorgde familieleden en vrienden via dit platform contact op te nemen met SAFE.
Onderzoek naar associatie pandemieën met geweld tegen vrouwen en kinderen
Tijden van vergaande economische onzekerheid, grote maatschappelijke onrust en rampen, zijn gelinkt aan een veelvoud van risicofactoren voor een stijging in geweld tegen vrouwen en kinderen.
Pandemieën zijn geen uitzondering. Het regionale en globale karakter met de daarbij behorende angst en onzekerheid, zorgen voor een omgeving waarin het mogelijk is dat diverse vormen van geweld ontstaan of verergeren. Het begrijpen van de hierbij onderliggende processen zijn belangrijk, om beleid en programma’s te ontwikkelen die negatieve effecten tegengaan in associatie met pandemieën.
zijn er associaties tussen pandemieën en geweld tegen vrouwen en kinderen?
Er zijn negen grote indicatoren zichtbaar gemaakt die zijn gebaseerd op gepubliceerde literatuur en rapporten. Hiermee worden (in)direct de pandemieën gelinkt aan geweld tegen vrouwen en kinderen door de volgende effecten:
- economische onzekerheid en armoede-gerelateerde stress
- quarantaines en sociale isolatie
- rampen en conflict-gerelateerde onrust en instabiliteit
- blootstelling aan relaties waarin uitbuiting plaats vindt door demografische veranderingen
- verminderde beschikbaarheid van gezondheidszorg en toegang tot eerstehulpdiensten
- het onvermogen van vrouwen om tijdelijk te kunnen vluchten van gewelddadige partners
- virus-specifieke bronnen van geweld
- blootstelling aan geweld en dwang in de hulpverlening
- geweld tegen mensen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg
Er zijn ook soortgelijke connecties waar te nemen bij kleinere subgroepen, gebaseerd op meer gelimiteerd of
anekdotisch bewijs.
Op basis van deze grote indicatoren worden acht acties aangedragen m.b.t. beleid en programma’s voor zowel overheden, alsmede gerelateerde maatschappelijke en internationale organisaties.
Met maar weinig beschikbaar onderzoek naar directe associaties tussen pandemieën en geweld tegen vrouwen en kinderen, zijn er een drietal hoofdlijnen gedefinieerd voor verder onderzoek:
- een beter begrip krijgen voor de omvang van het probleem
- het verhelderen van de mechanismen en linken met andere sociale en economische factoren
- om interventies en hulpverleningsopties te onderbouwen.
Maria - Ervaringsdeskundige in partnergeweld
Maria van Rijn (de naam is fictief) heeft een boek geschreven over haar ervaring met partnergeweld, waarin narcisme een centrale rol speelt. Het is een ingrijpend verhaal die alle betrokkenen
heeft geraakt.
Maria, je bent in aanraking gekomen met partnergeweld, wat is er precies gebeurd?
Ik ben 25 jaar getrouwd geweest met een narcistische, buitenlandse man. In die relatie heeft er veel psychisch en lichamelijk geweld plaatsgevonden. Daarin speelden cultuurverschillen een grote rol. En zijn narcistische gedragingen zorgde er elke keer weer voor dat ik in zijn verhalen trapte. Aan de ene kant was mijn ex een knappe, charismatische man die iedereen om zijn vingers kon winden. Zijn andere, donkere en zelfs gevaarlijke kant kon hij heel goed verbergen. En hij was een er een kampioen in, om alles weer goed en recht te praten wat krom was.
Heb je toen iets kunnen doen om dit te stoppen, hoe lang heeft het geduurd?
Ik heb regelmatig geprobeerd aangifte te doen, maar mijn ex werkte samen met politie en kwam er daarom telkens weer mee weg. Ze namen het voor hem op en namen mij niet serieus!
Zijn gedrag was niet te stoppen of te veranderen, want alles lag aan een ander, nooit aan hem. Ik had twee keuzes voor ogen; zijn karakter en gedrag accepteren, of weggaan. Dat weggaan heb ik heel vaak geprobeerd, maar uiteindelijk was het veiliger voor mijn kinderen en mijzelf om te blijven, want hij was zelfs in staat om ons te vermoorden. Ik kon ook nergens hulp krijgen.
De mensen waren bang om mij te helpen, omdat ze dan door hem werden lastig gevallen of bedreigd. Zelfs mijn advocaat, makelaar, fysiotherapeut en werkgever heeft hij bedreigd. Het was echt een hele eenzame strijd. Het is dat mijn lichaam het uiteindelijk opgaf en ik volledig instortte, anders was ik nog steeds bij mijn ex geweest. Dat ik was ingestort is dus mijn redding gebleken!!!
Wat hebben jouw kinderen, jouw familie en vrienden hier allemaal van meegekregen?
Mijn kinderen zijn erg beschadigd door wat er gespeeld heeft. Beiden zijn ook psychisch en lichamelijk door hem mishandeld. Dit vind ik nog het ergste, dat ik ze niet heb kunnen beschermen tegen mijn ex. Ik heb veel geprobeerd om mijn kinderen weg te krijgen, maar hij kreeg van alles voor elkaar bij het landelijk meldpunt, en ook bij de politie met zijn "mooie" verhaaltjes.
Regelmatig ben ik er tussen gesprongen als mijn ex mijn zoon wilde slaan en ving ik zelf de klappen op.
De meeste familie en vrienden ben ik kwijtgeraakt, ze kozen zijn kant of ze hadden geen zin om in die hel betrokken te worden en namen daarom afstand.
Hoe is het uiteindelijk tot een oplossing gekomen, ben je ook blij met het resultaat?
Zeven jaar geleden stortte ik in, en besefte dat ik het niet zou overleven wanneer ik bij hem zou blijven. Dus ik kon echt niet meer terug.
Het zijn zeven hele zware jaren geweest met twintig rechtszaken, veel bedreigingen, stalking enzovoort. Je kan het zo gek niet bedenken of mijn ex heeft het wel gedaan om mij kapot te maken. Dat is hem niet gelukt, want ik ben sterker dan ooit. Ik heb een nieuwe relatie met een hele lieve man. Met mijn dochter gaat het nu prima, ze woont bij ons en mijn zoon heeft inmiddels een eigen bedrijf.
Door vijfentwintig jaar onder hoogspanning te hebben geleefd heb ik een auto-immuunziekte. Ik ben daardoor ook mijn baan kwijtgeraakt. Tegenwoordig werk ik in een opvanghuis waar ik mensen goed kan helpen met mijn ervaringen. Ik studeer weer om straks hiermee nog meer te kunnen gaan doen. Ik ben mezelf weer, en ben gelukkig! Het is de beste stap die ik heb kunnen nemen om weg te gaan, ook al was het vreselijk zwaar. Het was het waard. Ik ben vrij!
Je hebt een boek geschreven met de titel 'zwarte pijn', wat kun je hierover vertellen?
Alles wat gebeurd is heeft een doel gehad. Door mijn ervaringen kan ik andere mensen helpen een weg te vinden, om uit een onmogelijke relatie te stappen. Vrijwel niemand kan echt begrijpen hoe het is en hoe het voelt, als je zoiets zelf niet hebt meegemaakt.
Mijn boek heeft hele mooie dingen en goede contacten gebracht, en dat koester ik. Ik merk dat veel vrouwen er ongelooflijk veel steun aan hebben, en dat het ze helpt op hun weg om te kiezen voor hun vrijheid. Dit is heel mooi om te ervaren, het maakt mij een gelukkig mens. Daarmee kan ik alle pijn en verdriet accepteren, want het blijft levenslang. Voor de rest van mijn leven ben ik zowel psychisch als lichamelijk beschadigd, maar dat accepteer ik nu...
Nicole van Gelder en Maria van Rijn bij Hello Radio
Luister naar het Hello Radio interview met Nicole van Gelder van het initiatief SAFE Women en Maria van Rijn, ervaringsdeskundige en auteur van 'Zwarte Pijn'.
Maria is als ervaringsdeskundige nauw betrokken bij hulporganisaties waaronder bij het initiatief SAFE Women. Mocht je vragen hebben over huiselijk- of partnergeweld, dan kun je haar rechtstreeks mailen: vanrijnmaria@gmail.com. Je kunt tevens haar boek > hier bestellen.